Το τραγικό τέλος του Πρωτεσίλαου στην Τροία
Μικρό αρχοντόπουλο ήταν ακόμα ο Πρωτεσίλαος, ο γιός του βασιλιά της Φυλάκης Ίφικλου, όταν έστειλε δώρα στη Σπάρτη ως υποψήφιος σύζυγος της Ωραίας Ελένης. Οι υποψήφιοι μνηστήρες έδιναν όρκο, ενώπιον του Αγαμέμνονα, των αδερφών της Ελένης και των γονιών της, πως θα ήταν για πάντα εγγυητές του γάμου της, όποιος κι αν επιλεγόταν ως σύζυγός της. Όταν λοιπόν ο Πάρης έκλεψε την Ωραία Ελένη και την πήρε μαζί του στη Τροία, όλοι ήταν υποχρεωμένοι να συμμετάσχουν στη Τρωική εκστρατεία για να φέρουν πίσω την Ελένη στον σύζυγό της Μενέλαο.
Ο Πρωτεσίλαος είχε φτάσει σε ηλικία 20 ετών και συμμετείχε στην εκστρατεία με 40 καράβια από το στόλο του. Μόλις μία μέρα πριν φύγει για τη Τροία, ο νεαρός βασιλιάς παντρεύεται την Λαοδάμεια, κόρη του βασιλιά της Ιωλκού Άκαστου, αλλά την αφήνει πίσω, αρχόντισσα του μυκηναϊκού βασιλείου, να τον περιμένει με πίστη και αφοσίωση. Έκανε όμως ένα μεγάλο λάθος που δεν μπορούσε να μείνει ατιμώρητο. Στη βιασύνη του να φύγει για την Τροία, ξέχασε τις θυσίες που έπρεπε να προσφέρει στη θεά Άρτεμη για το γάμο του και η θεά φυσικά δεν το ξέχασε.
Η εκστρατεία ξεκίνησε με τον χρησμό της θεάς Θέτιδας που έλεγε πως ο πρώτος Αχαιός που θα πατούσε το έδαφος της Τροίας θα φονευόταν άμεσα. Φτάνοντας στα παράλια, κανείς δεν ήθελε να κατέβει πρώτος. Τότε, ο πολυμήχανος Οδυσσέας έριξε την ασπίδα του στη γη και πήδηξε πάνω της. Ο Πρωτεσίλαος, που θεώρησε πως ο χρησμός θα επαληθευόταν με το θάνατο του Οδυσσέα, ξεγελάστηκε και με θάρρος πήδηξε δεύτερος πατώντας τη γη της Τροίας. Πολέμησε γενναία σκοτώνοντας αρκετούς Τρώες, το τέλος του όμως ήρθε γρήγορα από το χέρι του Έκτορα, ο οποίος καθοδηγούταν από τη θεά Άρτεμη.
Ο Πρωτεσίλαος, κατεβαίνοντας στον Άδη έλαβε μία ακόμα τιμωρία από τη θεά Άρτεμη, η οποία γνωρίζοντας τη μεγάλη αγάπη που είχε προς τη γυναίκα του, τον έπεισε να μην πιεί πολύ νερό από το ποτάμι της Λήθης κι έτσι να μην την ξεχάσει ποτέ και να ζει απαρηγόρητος μακριά της.
Μετά το θάνατό του ο Πρωτεσίλαος λατρευόταν σαν ήρωας. Οι Αχαιοί έστησαν μνημείο, έξω από τα τείχη της κατεστραμμένης Τροίας, προς τιμή του νεκρού Θεσσαλού βασιλιά.
Πηγές αναφέρουν πως ο τάφος του βρισκόταν στον Ελούντα της Χερσονήσου στη Θράκη, ο οποίος λεηλατήθηκε κατά τους Περσικούς πολέμους τον 5ο αιώνα π.Χ.. Οι Έλληνες όμως συνέλαβαν και εκτέλεσαν αυτόν που τον λεηλάτησε επιστρέφοντας τον θησαυρό στη θέση του. Ακόμη μια αναφορά του τάφου γίνεται όταν διήλθε από το σημείο ο Μέγας Αλέξανδρος, στην αρχή της εκστρατείας του κατά των Περσών, όπου και προσέφερε θυσία με την ελπίδα να αποφύγει τη μοίρα του Πρωτεσίλαου. Τέλος, ο Φιλόστρατος περιγράφει στις αρχές του 3ου αιώνα πως στο σημείο υπήρχε ένα άγαλμα του Πρωτεσίλαου τοποθετημένο σε βάση που θύμιζε την πλώρη καραβιού, ενώ αναφέρονται νομίσματα του Ελούντα από τη ρωμαϊκή εποχή με παρόμοια αναπαράσταση.
Ο Ευριπίδης έγραψε την τραγωδία «Πρωτεσίλαος» για το Θεσσαλό βασιλιά από την οποία δυστυχώς σώζονται μόνο λίγα αποσπάσματα.