Πτελεός, η Ενετοκρατία στα Βυζαντινά χρόνια
Τα βυζαντινά χρόνια εντοπίζεται η δεύτερη* γεωγραφική θέση του Πτελεού, στην περιοχή Παλιοχώρι, γύρω από τον λόφο του Ενετικού Πύργου και ανάμεσα στα χωριά Λουτρό και Πηγάδι. Εκείνη την εποχή το λιμάνι του Πτελεού το κατείχαν οι Ενετοί για περίπου 500 χρόνια, από τον 10ο έως τον 15ο αιώνα, περίοδο που αναπτύχθηκε ως πολύ σημαντικό εμπορικό λιμάνι.
Το 1204, μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους και την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αυτή μοιράσθηκε ύστερα από συμφωνία μεταξύ των κατακτητών. Ο Πτελεός παραχωρήθηκε στο τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη, οι οποίοι έπειτα από οικονομική συμφωνία που σύναψαν με τους Βενετσιάνους, τους παραχώρησαν την εκμετάλλευση του λιμανιού και εκείνοι κράτησαν τα κτήματα.
Το 1218 η περιοχή προσαρτήθηκε στο Δεσποτάτο της Ηπείρου, ύστερα από απόφαση του Θεοδώρου Α’, με το τάγμα των ιπποτών να αποχωρεί.
Το 1259 η περιοχή περνάει στο Δουκάτο των Νέων Πατρών (Υπάτης) αφού κληροδοτήθηκε από τον Ιωάννη Α’ Δούκα που το 1268 αυτοανακηρύχθηκε ανεξάρτητος ηγεμόνας του Βασιλείου της Θεσσαλίας.
Το 1312 το Δουκάτο των Νέων Πατρών καταλαμβάνεται από τους Καταλανούς που βαθμιαία επικράτησαν σε μεγάλο μέρος της Στερεάς Ελλάδας και της Θεσσαλίας. Παρόλα αυτά ο αρχηγός τους συμφώνησε και παραχώρησε εκ νέου τον Πτελεό στους Βενετούς συμπεριλαμβανομένης της περιοχής από το Αχίλλειο μέχρι τις ακτές της Γλύφας.
Η συνθήκες χειροτέρεψαν στις αρχές του 15ου αιώνα λόγω της παρουσίας των Οθωμανών, που είχαν κατακτήσει άλλες πόλεις στη Θεσσαλία και υποχρέωσαν τους Βενετούς, το 1408, να πληρώνουν φόρο υποτέλειας ώστε να κρατήσουν τον Πτελεό. Τελικά τον Αύγουστο του 1470 οι Τούρκοι επιτέθηκαν στους Βενετούς και παρά τη γενναία αντίσταση που προέβαλαν αναγκάστηκαν τελικά να παραδώσουν τον Πτελεό.
*Τρεις οικιστικές εγκαταστάσεις υπήρξαν στην περιοχή με το όνομα Πτελεός: α) ο οικισμός στο λόφο Γορίτσα, στο ανατολικό άκρο του Βόλου, που κατοικήθηκε από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι το 500 π.Χ., β) ο οικισμός στο Παλιοχώρι, στην περιοχή του Ενετικού κάστρου ανάμεσα στα χωριά Λουτρό και Πηγάδι, που κατοικήθηκε περίπου από το 500 π.Χ. μέχρι το 1470 και γ) η σημερινή θέση του χωριού, στη νότια Μαγνησία.